Sevpolitforum.info

- My zwracamy się do tych mundurowych, dla których słowa honor i godność nadal coś znaczą, aby zastanowili się nad tym, że też są Białorusinami, że mają żony, matki, i żeby nie wykonywali tych przestępczych rozkazów. Żeby dołączyli się do narodu - mówi w rozmowie z Onetem Swiatłana Cichanouska.

Witold Janczys: Aleksander Łukaszenko chodzi po Mińsku z kałasznikowem, a siły powietrzne Białorusi "walczą" z balonami, wypuszczonymi przez Litwinów, podczas łańcucha wolności. Nie obawia się pani, że Białorusini są gotowi strzelać do Białorusinów?

Swiatłana Cichanouska: Ja nie wiem, co tam u nich, na najwyższych szczeblach dowództwa wojskowego, się dzieje. Ciężko mi znaleźć słowa, by opisać to, co się dzieje w kraju. Ale jestem bardziej niż przekonana, że każdy człowiek, nawet wojskowy, wyciągnie wnioski. A te wnioski doprowadzą go do tego, że opowie się za narodem Białorusi.

Obecnie Białorusini zjednoczyli się jak nigdy, mają wysokie morale, domagają się nowych wyborów i nie mają zamiaru się poddać. Z kolei ze strony władzy, wszystko jest jak zawsze: terror i represje.

Pani Swiatłano, im więcej przemocy i zastraszania ze strony policji, wojska i służb specjalnych tym więcej ofiar i rozlewu krwi. Nie wydaje się pani, że władze zmuszają ludzi w mundurach do przemocy tak, aby jeszcze mocniej związać ich z władzą, żeby mundurowi nie poparli protestujących?

Być może jest to właśnie ta strategia, którą wybrały władze, ale być może są też przedstawiciele służb mundurowych, którzy godzą się wykonać przestępcze rozkazy. My zwracamy się, do tych mundurowych, dla których słowa honor i godność, nadal coś znaczą, aby zastanowili się nad tym, że też są Białorusinami, że mają żony, matki, i żeby nie wykonywali tych przestępczych rozkazów i żeby dołączyli się do narodu.

Czy pani zdaniem tych policjantów, którzy jednak zgodzili się wykonać przestępcze rozkazy, którzy bili i katowali ludzi w śledczych izolatkach, musi czekać lustracja?

Wie pan, jestem pewna, że sprawiedliwy i uczciwy sąd, który będzie działał po nowych wyborach prezydenckich, będzie musiał przeprowadzić dogłębne śledztwo, w sprawie tego ludobójstwa, do którego doszło na Białorusi i wydać sprawiedliwe wyroki.

"Najważniejsze dla nas jest, żeby dialog się rozpoczął"

Czy wy - pani i Rada Koordynacyjna - jesteście gotowi do podjęcia dialogu z Łukaszenką i zaproponować oddanie władzy w zamian za gwarancję bezpieczeństwa dla niego i jego rodziny?

W chwili obecnej najważniejsze dla nas jest, żeby dialog się rozpoczął, a kto i jakie propozycje będzie wysuwał i w jaki sposób te propozycje będą rozpatrywane, okaże się już jasne podczas dialogu. Najważniejsze jest, aby doszło do tego pierwszego kroku.

Jakie plany obecnie ma Rada Koordynacyjna? Może pani opowiedzieć o nich bardziej szczegółowo?

Naszym celem jest doprowadzenie do rozpoczęcia dialogu z obecną władzą, aby jak najszybciej doszło do rozwiązania kryzysu politycznego, w jakim znalazła się Białoruś i zorganizowania nowych wyborów.

Rada Koordynacyjna mówi, że nie jest przeciw Moskwie. Co się kryje za tym oświadczeniem?

Pojawiły się głosy, że chcemy zamknąć granice z Rosją, co jest bzdurą, więc Rada powiedziała to, co powiedziała, żeby zadać kłam tym głosom.

Czy oczekiwała pani większej pomocy ze strony Zachodu, Stanów Zjednoczonych, Unii Europejskiej?

Jestem bardziej niż przekonana, że kraje Zachodu robią wszystko, co mogą zrobić w tej sytuacji. Starają się pomóc nam najlepiej, jak tylko potrafią.
Rozmawiała pani ze Stephem Begunem, pomocnikiem sekretarza stanu USA. O czym?

Mówiliśmy o tym, co teraz dzieje się na Białorusi, Begun bardzo ciepło mówił o narodzie białoruskim. Zapewniał też, że USA ze swojej strony będą robiły wszystko, co mogą, by pomóc w uporządkowaniu sytuacji na Białorusi.

A jak pani odbiera rolę Litwy?

Tak wyszło, że Litwa w tej sytuacji odgrywa w moim życiu olbrzymią rolę. Jestem ogromnie wdzięczna władzom, które pomagają mi z ochroną, jestem również wdzięczna tym ludziom, którzy pomagają mi z organizacją konferencji prasowych, wywiadów dla prasy. To dzięki pomocy mieszkańców Litwy, mogę dalej zajmować się działalnością opozycyjną i walką o wolną Białoruś.

Na Białorusi jest liczna polska mniejszość narodowa, planuje pani zmienić represyjną politykę rządu wobec polskiej mniejszości?

Nie mam takich uprawnień, zresztą moją misją nie jest inicjacja reform na Białorusi. Moim zadaniem jest doprowadzenie do organizacji uczciwych i sprawiedliwych wyborów prezydenckich.
"Na Litwie czuję się bezpiecznie"

Pani Swiatłano, obecnie znajduje się pani na uchodźstwie na Litwie, jest też pani chroniona przez litewskie służby specjalne, rozmawiamy o bezprecedensowej przemocy, którą trudno wyobrazić w Europie w obecnych czasach, Czy liczyła się pani z tym, że wydarzenia potoczą się właśnie takim torem, gdy zgodziła się startować w wyborach prezydenckich?

Do ostatniej chwili wierzyłam w uczciwe wybory, w to, że nie będą sfałszowane. Chciałabym obecnie być na Białorusi, razem ze swoim narodem, moje dzieci również bardzo chcą wrócić do domu, niestety tak się zdarzyło, że jestem tu, ale jak tylko będziemy się czuć bezpiecznie - wrócimy do domu.

W Rosji otruto Nawalnego. Czy pani czuje się dziś bezpieczna?

Na ten moment – tak, na Litwie czuje się bezpieczna.

Jak na to wszystko reagują pani dzieci?

Dla dzieci pobyt na Litwie to trochę jak wyjazd na wakacje. Starsze dziecko trochę się orientuje w tym, co się dzieje, ale odbiera to na swój dziecięcy sposób. A my z kolei nie mówimy, co się dzieje naprawdę.

A co się dzieje z pani mężem? W jakim jest stanie?

Wiem tyle, ile przekazują mi prawnicy. Nie wiem o tym, w jaki sposób toczy się śledztwo, wiem o jego psychicznym stanie, o tym czego potrzebuje. Mąż, na ile to jest możliwe po trzech miesiącach izolacji wie, co się dzieje poza granicami więzienia. Wiem, że popiera mnie i wierzy, że ludziom uda się wywalczyć sprawiedliwość jeszcze w tym roku.

Pani Swietłano, czy władze Polski próbowały nawiązać z panią kontakt?

Otrzymałam wiele telefonów, od przywódców wielu krajów, w tym też z Polski. Rozmawiałam z premierem, który oferował mi i narodowi Białorusi wsparcie w walce o nasze prawa.

Swój „dobrobyt” gospodarczy Białoruś zawdzięcza coraz intensywniejszej polityce integracji Białorusi z Federacją Rosyjską. Czy bierze pani pod uwagę, że po demokratycznych wyborach nowego prezydenta, może się okazać, że skarb państwa jest pusty?

Przyszły prezydent będzie musiał się z tym zmierzyć, to jasne. Jestem pewna, że wszystkie kraje, jak dobrzy sąsiedzi, pomogą nam wyjść z gospodarczego dołka, jeśli oczywiście do niego wpadniemy.

Jeżeli będzie pani tymczasowo pełniła obowiązki prezydenckie, to pani będzie odpowiedzialna za wewnętrzną i zewnętrzną politykę państwa. Co pani zamierza zrobić z tymi wszystkimi umowami o współpracy i integracji z Rosją, które zawarł Aleksander Łukaszenko?

To nie będzie leżeć w mojej kompetencji. O tym, co stanie się z tymi umowami będzie decydował przyszły prezydent, który zostanie wybrany, na nowych uczciwych wyborach.

Na terenie Białorusi, znajdują się rosyjskie bazy wojskowe. Czy pani lub też przyszły prezydent, który dojdzie do władzy w uczciwych wyborach, podejmie próby rozmowy z Kremlem na ich temat?

Jestem pewna, że nowy, przyszły prezydent Białorusi będzie w stanie rozwiązać te wszystkie kwestie.

Transformacja Białorusi w demokratyczny kraj, może wywołać na Kremlu zaskoczenie, następnie gniew Moskwy, pani liczy się z tym, że może to zachęcić Rosję do militarnej interwencji?

Proszę pana, my zwracamy się z prośbą do wszystkich krajów, o uszanowanie suwerenności Białorusi. I jestem przekonana, że liderzy wszystkich krajów, wysłuchają naszych próśb.

Светлана Чичаноуска: я не знаю, что там у них, на высших эшелонах военного командования, происходит. Мне трудно найти слова, чтобы описать то, что происходит в стране. Но я более чем уверена, что любой человек, даже военный, сделает выводы. И эти выводы приведут его к тому, что он будет выступать за народ Белоруссии.

В настоящее время белорусы объединились как никогда, имеют высокий моральный дух, требуют новых выборов и не намерены сдаваться. Со стороны власти, в свою очередь, все как всегда: террор и репрессии.

Госпожа Светина, чем больше насилия и запугивания со стороны полиции, военных и спецслужб, тем больше жертв и кровопролития. Вам не кажется, что власти принуждают людей в форме к насилию, чтобы еще сильнее связать их с властью, чтобы мундиры не поддержали протестующих?

Возможно, это именно та стратегия, которую выбрали власти, но, возможно, есть и представители силовых ведомств, которые соглашаются выполнять преступные приказы. Мы обращаемся к тем мундирам, для которых слова Честь и достоинство все еще что-то значат, чтобы они думали о том, что они тоже белорусы, что у них есть жены, матери, и чтобы они не выполняли эти преступные приказы и чтобы они присоединились к нации.

Считаете ли вы, что тем полицейским, которые все же согласились выполнять преступные приказы, которые избивали и избивали людей в следственных изоляторах, приходится ждать проверки?

Знаете, я уверена, что справедливый и справедливый суд, который будет действовать после новых президентских выборов, должен будет провести углубленное расследование того геноцида, который произошел в Беларуси, и вынести справедливые приговоры.

"Для нас важно, чтобы диалог начался"

Готовы ли вы - госпожа и Координационный совет - вступить в диалог с Лукашенко и предложить отдать власть в обмен на гарантию безопасности для него и его семьи?

На данный момент для нас важно, чтобы диалог начался, а кто и какие предложения будет выдвигаться и как будут рассматриваться эти предложения, станет ясно уже в ходе диалога. Главное, чтобы этот первый шаг произошел.

Какие планы у Координационного совета в настоящее время? Не могли бы вы рассказать о них подробнее?

Наша цель - добиться начала диалога с нынешней властью, чтобы как можно скорее произошло урегулирование политического кризиса, в котором оказалась Белоруссия, и проведение новых выборов.

Вы говорили со Стефом бегуном, помощником госсекретаря США. О чем?

Мы говорили о том, что сейчас происходит в Белоруссии, Бегун очень тепло говорил о белорусском народе. Он также заверил, что США со своей стороны сделают все возможное, чтобы помочь привести ситуацию в порядок в Белоруссии.

А как вы относитесь к роли Литвы?

Так получилось, что Литва в этой ситуации играет в моей жизни огромную роль. Я очень благодарна властям, которые помогают мне с охраной, я также благодарна тем людям, которые помогают мне с организацией пресс-конференций, интервью для прессы. Именно с помощью жителей Литвы я могу и дальше заниматься оппозиционной деятельностью и борьбой за свободную Белоруссию.

В Беларуси большое польское национальное меньшинство, вы планируете изменить репрессивную политику правительства в отношении польского меньшинства?

У меня нет таких полномочий, впрочем, моя миссия не в том, чтобы инициировать реформы в Беларуси. Моя задача-добиться проведения честных и справедливых президентских выборов.
"В Литве я чувствую себя в безопасности"

Вы Światłano, в настоящее время находится леди в изгнании в Литве, вы тоже защищена литовские спецслужбы, мы говорим о беспрецедентной жестокости, которую трудно представить в Европе в наши дни, Что я думал вы с тем, что события будут развиваться именно таким треком, когда согласилась участвовать в президентских выборах?

До последнего момента я верила в честные выборы, в то, что они не будут сфальсифицированы. Я хотела бы сейчас быть в Беларуси, вместе со своим народом, мои дети тоже очень хотят вернуться домой, к сожалению, так получилось, что я здесь, но как только мы будем чувствовать себя в безопасности-мы вернемся домой.

В России отравили Навального. Вы чувствуете себя в безопасности сегодня?

На данный момент-да, в Литве она чувствует себя в безопасности.

Как на все это реагируют ваши дети?

Для детей пребывание в Литве немного похоже на отпуск. Старший ребенок немного разбирается в том, что происходит, но воспринимает это по-детски. А мы, в свою очередь, не говорим, что происходит на самом деле.

А что происходит с вашим мужем? В каком он состоянии?

Я знаю столько, сколько мне передают адвокаты. Я не знаю о том, как идет расследование, я знаю о его психическом состоянии, о том, что ему нужно. Муж, насколько это возможно, после трех месяцев изоляции знает, что происходит за пределами тюрьмы. Я знаю, что он поддерживает меня и верит, что люди смогут добиться справедливости в конце этого года.

Госпожа Светлана, польский орган пытался установить с вами контакт?

Мне поступило много звонков от лидеров многих стран, в том числе и из польский. Я говорила с премьер-министром, который предлагал мне и народу Беларуси поддержку в борьбе за наши права.